Restrukturyzacja przedsiębiorstwa
Proces polegający na zasadniczej zmianie strategii, bazy majątkowej lub struktury kosztów przedsiębiorstwa w celu poprawy wyników finansowych lub wzmocnienia konkurencyjności. Głównym celem restrukturyzacji jest zwiększenie warto- ści dla akcjonariuszy. Restrukturyzacja może polegać zarówno na okrojeniu, jak i poszerzeniu zakresu działania, jednak zwykle kojarzy się ją z ograniczeniem działalności przedsiębiorstwa, które stało się zbyt duże, aby nim efektywnie zarządzać. Zazwyczaj proces ten obejmuje:
- redukcję kosztów ogólnych przedsiębiorstwa poprzez wykorzystanie technologii informatycznych lub reorganizację procesów zachodzących w przedsię- biorstwie,
- zbycie (w formie wydzielenia jednostek organizacyjnych lub ich części) aktywów lub jednostek zależnych niezwiązanych z działalnością podstawową,
- decentralizację struktury organizacyjnej w celu przekształcenia zbiurokratyzowanych wewnętrznych jednostek w przedsiębiorcze rynki wewnętrzne,
- wycofanie się z rynków i produktów o niskiej rentowności lub wysokim ryzyku,
- decentralizację zarządzania, podnoszącą odpowiedzialność i motywację zarządu,
- zamknięcie działalności przynoszącej straty
- oszczędność kosztów i wymuszanie wydajności przez zwolnienia pracowników,
- zmniejszenie docelowego poziomu wzrostu udziału w rynku.
Restrukturyzacja to w istocie „strategiczny odwrót”. Choć rzadko się to przyznaje, jest ona pośrednim skutkiem tego, że przedsiębiorstwo dało się zaskoczyć konkurencyjnym siłom rynkowym. Przedsiębiorstwa rzeczywiście dobrze zarządzane (według kryteriów rentowności kapitału własnego i jakości zysku) wolą zazwyczaj podtrzymywać swoją żywotność w drodze stopniowego, ale konsekwentnego wprowadzania ulepszeń, z zachowaniem wzmożonej czujności na czynniki niosące zmiany, takie jak technologia, globalizacja lub przegrupowania rynkowe. Restrukturyzacja jest niemal zawsze procesem tak bolesnym i kosztownym, że jej podjęcie musi być wymuszone siłami z zewnątrz. Źródłem nacisku w kierunku zmian są w tym względzie rynki kapitałowe. Zmiany zainicjować może również zarząd, w myśl zasady, że „najlepszą obroną jest atak”. Powodem może być obawa przed przejęciem lub dążenie do zapewnienia wartości dla akcjonariuszy (zwłaszcza jeżeli zależy od tego wynagrodzenie zarządu). W przypadkach trudności finansowych często konieczna może być również restrukturyzacja zadłużenia.