Aktywa zamrożone
Aktywa, które nie mogą być wykorzystane i są niedostępne dla ich właściciela. Lokaty bankowe mogą być często zamrożone na skutek wykonania uprawnień przez władze. Ujęcie księgowe tych aktywów obejmuje ujawnienie ich statusu i potencjalnie ich odpis w koszty. Patrz również konto zablokowane.
Aktywny rynek
Rynek, na którym swobodnie działający kupujący i sprzedających utrzymują powszechnie dostępną cenę odzwierciedlającą równowagę między popytem a podażą standardowego produktu. Rynki są „aktywne” w różnym stopniu. Do najbardziej aktywnych należą rynki towarów masowych, np. ropa naftowa, pszenica lub złoto. Mniejszą aktywnością odznacza się np. rynek nieruchomości mieszkaniowych. W zależności od głębokości i płynności rynku, cena rynkowa może być rzetelną miarą wartości rynkowej. Istnienie aktywnego rynku stanowi realną alternatywę dla stosowania kosztu historycznego jako wartości księgowej, ponieważ zawsze można znaleźć obiektywną i sprawdzalną cenę.
Aktywowane koszty zwiększenia zdolności produkcyjnych
Poniesione w celu zwiększenia zdolności produkcyjnych koszty, które są aktywowane (kapitalizowane) w aktywach trwałych (patrz nakłady na środki trwałe) i podlegają amortyzacji.
Aktywowanie (kapitalizowanie) czy zaliczanie wydatków w koszty
Rozstrzygnięcie, czy dany wydatek powinien zostać zakwalifikowany do aktywów (jeżeli mają się z nim wiązać przyszłe korzy- ści), czy zaliczony w poczet kosztów danego okresu (jeżeli jego wartość została całkowicie wykorzystana). W przypadku aktywów rzeczowych, nakłady inwestycyjne raczej nie wzbudzają wątpliwości: stanowią pozycję bilansową, podlegającą amortyzacji w czasie. Z kolei wartości niematerialne i prawne to przypadki mniej klarowne. Choć stosuje się w stosunku do nich te same kryteria inwestycyjne, trudno jest w sposób wymierny określić płynące z nich korzyści, gospodarczo uzasadniony okres używania i wartość rynkową. Typowe przykłady wartości niematerialnych i prawnych obejmują:
- koszty prac rozwojowych
- patenty i prawa autorskie
- prawa z tytułu koncesji i użytkowania licencji
- marki i znaki towarowe
- koszty reklamy
- koszty rozpoczęcia działalności (uzyskanie zezwoleń, opłaty sądowe itp.)
- odsetki płacone od nie zakończonych inwestycji
- wartość firmy
Standardy rachunkowości, bazujące na zasadzie ostrożnej wyceny, generalnie skłaniają się ku zaliczaniu tego rodzaju wydatków w koszty okresu. Podejście takie przyjmuje się przede wszystkim ze względu na użytkowników sprawozdań finansowych. Wierzyciele na przykład zwykle odnoszą się do wartości niematerialnych i prawnych nieufnie, ponieważ nie da się ich upłynnić, a ich wartość uzależniona jest od możliwości kontynuacji działalności w przyszłości. Akcjonariusze mogą podejrzewać, że subiektywizm – nieodłącznie związany z wyceną wartości niematerialnych i prawnych – prowadzić może do zarządzania zyskiem. Niemniej jednak z perspektywy wartości ekonomicznej, wartości niematerialne i prawne przedstawiać mogą znaczącą wartość (która w pewnych przedsiębiorstwach może nawet przekraczać wartość aktywów rzeczowych). Za pewną niekonsekwencję należy uznać fakt, że wiele wartości niematerialnych i prawnych można umieścić w bilansie, jeżeli zostały nabyte od osoby trzeciej, a nie wypracowane w ramach działalności przedsiębiorstwa. Jednym z zadań analizy finansowej jest więc uwzględnienie tego, co zostało przez księgowych wyłączone z bilansu.
