Aktywa
Aktywa to kontrolowane przez firmę zasoby majątkowe o wiarygodnie określonej wartości, powstałe w wyniku zdarzeń z przeszłości, które spowodują w przyszłości korzyści finansowe dla firmy. Najprościej można powiedzieć, że aktywa to wszystkie składniki majątku, kontrolowane przez przedsiębiorstwa, przedstawione w ujęciu wartościowym. Kryterium podziału aktywów jest ich płynność, czyli czas, który pozwala na ich zamianę w środki pieniężne. Dlatego dzielimy je na aktywa obrotowe i trwałe.
Przykłady aktywów:
- środki finansowe wniesione na działalność firmy,
- należności za sprzedane usługi lub towary,
- urządzenia biurowe potrzebne do prowadzenia działalności,
- licencje na oprogramowanie potrzebne dla firmy,
- znaki towarowe,
- patenty,
- prawa autorskie,
- lokale firmy.
Pasywa
Pasywa to źródło pochodzenia środków gospodarczych. Są to źródła finansowania, które wskazują kto wyposażył firmę w odpowiednie środki. Doskonale pokazują w jaki sposób zostały sfinansowane aktywa. Pasywa są przedstawiane zgodnie ze stopniem wymagalności w podziale na kapitały własne oraz zobowiązania i rezerwy na zobowiązania (kapitał obcy).
Przykłady pasywów:
- kapitał zakładowy,
- akcje, udziały,
- zaciągnięte kredyty przez firmę,
- zobowiązania firmy: zamiar zakupu usług informatycznych, zobowiązani z tytułu dostaw materiałów i towarów.
Bilans
Aktywa i pasywa w określonym momencie czasu tworzą tzw. bilans. Zawiera on informacje o stanie majątkowym i sytuacji finansowej firmy w określonym momencie, np. w konkretnym dniu
Aktywa, a pasywa – Różnice
Osobny które nie miał nigdy do czynienie z rachunkowością, mogą mieć z pewnością problemy ze zdefiniowaniem słowa “aktywa” i “pasywa“. Nic dziwnego, w końcu tego typu rzeczy uczą się jedynie osoby, które swoja przyszłość wiążą z pracą w księgowości. Jednak dla ułatwienia, przedstawmy, czym tak naprawdę są aktywa i pasywa.
W gruncie rzeczy aktywami nazywamy majątek jednostki, a pasywami- źródła pochodzenia zasobów majątkowych. Tak wiec majątek jednostki (aktywa): dzielą się na aktywa trwałe i majątek trwały. Bardzo charakterystyczną cecha aktyw trwałych, odróżniającą ja od aktywów obrotowych jest to iż ich okres użytkowania jest znacznie dłuży, zatem nie zużywają się one podczas jednego cyklu działalności- jakim jest jeden rok.
Aktywa obrotowe natomiast posiadają przeciwne cechy aktywów obrotowych to znaczy, że zużywają się całkowicie w ciągu jednego roku.
Przeciwieństwem aktywów, są pasywa, które jak wcześniej wspomniano, są źródłem finansowania aktywów. I podobnie jak aktywa dzieli się je na : kapitał lub fundusz własny( w zależności od formy organizacyjno prawnej jednostki) i zobowiązana zwane także kapitałem obcym. Kapitały (fundusze własne) określają wartość środków wniesiona przez założycieli jednostki, natomiast zobowiązania( kapitały obce) są zadłużeniem jednostki wobec innych.
Znając główny podział aktywów i pasywów, można również wyróżniamy podgrupy tychże elementów. Aktywa trwale składają się z: wartości niematerialnych i prawnych, rzeczowych aktywów trwałych należności długoterminowych i inwestycji długoterminowych. W skład aktywów obrotowych można zliczyć: zapasy, należności krótkoterminowe i inwestycje krótkoterminowe. Podążając dalej kapitały własne dzielimy na: kapitał podstawowy, kapitał zapasowy, wynik finansowy, natomiast kapitał obcy na: kredyty, pożyczki, zobowiązania.
Zarządzanie aktywami i pasywami (ZAP, ALM)
Sterowanie zależnościami występującymi w ramach bilansu banku oraz dopasowywanie aktywów do pasywów, zgodnie z funkcją pośrednictwa finansowego. ZAP dotyczy spojrzenia na szerzej rozumianą sytuację strategiczną banku. ZAP zajmuje się w szerokim ujęciu następującymi kwestiami:
- czy poziom płynności spełnia minimalne wymogi prawne i ostrożnościowe;
- czy adekwatność kapitałowa spełnia minimalne wymogi prawne i ostrożnościowe;
- czy struktura aktywów (papiery wartościowe/pożyczki) jest dopasowana do pasywów;
- struktura pasywów (depozyty detaliczne/hurtowe);
- dopasowanie aktywów/pasywów pod względem zapadalności (analiza niedopasowania);
- dopasowanie stóp procentowych portfela/depozytów;
- dopasowanie walut portfela/depozytów;
- zagrożenie z tytułu pozabilansowych instrumentów pochodnych;
- przewidywanie/budżetowanie rentowności;
- wielowariantowa analiza przepływów środków pieniężnych metodą symulacji komputerowej.
Uwzględniając ograniczenia prawne, strategię przedsiębiorstwa i sytuację rynkową ZAP określa politykę operacyjną zmierzającą do osiągnięcia optymalnej relacji ryzyka i przychodu. Brak równowagi można eliminować za pomocą środków operacyjnych, transakcji zabezpieczających przed ryzykiem lub akceptować jako dopuszczalne ryzyko.
