Obrót na zbyt dużą skalę

800

Przegrzanie, obrót na zbyt dużą skalę

Próba finansowania większego wolumenu sprzedaży, niż bezpiecznie pozwala na to baza kapitałowa firmy, a szczególnie jej kapitał obrotowy. Patrząc na zagadnienie z drugiej strony, „przegrzanie” można rozumieć jako niewystarczający kapitał obrotowy, a w konsekwencji – zakłócenia płynności. Gdy jest ono zbyt daleko posunięte, firma jest zmuszona do nadużywania kredytu kupieckiego, czyli nadużywania kredytu dostawcy lub nadmiernego korzystania z kredytu bankowego (w kategoriach zachowania zaufania bankowca). Istnieje wiele symptomów przegrzania.

Obrót na zbyt dużą skalę

Przegrzanie można porównać do ambitnej osoby, która żyje ponad stan. Jest to klasyczna pułapka finansowa, ponieważ często idzie w parze ze wzrostem lub przyświeca jej inny szczytny cel. Zazwyczaj wywierane są naciski i przedstawiane sensowne powody zwiększania sprzedaży do granic możliwości firmy. Obrót na zbyt dużą skalę

Jednocześnie rozwój może wywoływać odwrotny efekt do zamierzonego, jeżeli w zarządzaniu nie uwzględnia się faktu, że wzrost sprzedaży „absorbuje” płynność (zarówno z powodu wydatków na zakup środków trwałych, jak i większego zapotrzebowania na środki obrotowe). Niebezpieczeństwo przegrzania pojawia się wówczas, gdy przewidywania stają się rzeczywistością. Zbyt korzystne warunki kredytów (dla pobudzenia sprzedaży) mogą się przekształcić w  poważne straty z  tytułu zadłużenia; firma zatrzymuje się w  martwym punkcie z nadmierną ilością zapasów albo wierzyciele, którzy skredytowali ją na krótki okres, nagle zaczynają się niepokoić i wycofują poparcie. Wynikający stąd brak płynności może doprowadzić do niewypłacalności (jak na ironię, taka sytuacja czasami dotyczy szybko rozwijającej się firmy, w szczególności mającej status małego i średniego przedsiębiorstwa, która chyli się ku upadkowi). Znalezienie równowagi między korzyściami a ryzykiem związanym z rozwojem polega na optymalnej realizacji ryzyka i dochodu w ramach krótkoterminowego zarządzania finansami. Przegrzanie jest zjawiskiem, które nieodłącznie towarzyszy kredytom komercyjnym. W rzeczywistości jest ono w pewnym sensie podsycane przez banki, które są gotowe udzielać kredytu odnawialnego. Niebezpieczeństwa związane ze zbyt daleko idącą pomocą dla firm znane były już od dawna.

Niegodziwi bankowcy

„Przegrzanie” obserwowane u niektórych zuchwałych
właścicieli było pierwszą przyczyną nadmiernej cyrkulacji papierowego pieniądza (…). Ci kupcy i inni przedsiębiorcy, którzy już uzyskali duże wsparcie ze strony banków, chcieli otrzymać jeszcze większe. Uskarżali się na ograniczone horyzonty i  niegodziwe postępowanie tych banków (…). Jak się zdaje, uważali, że moralnym obowiązkiem banków jest zaspokojenie deficytu [środków własnych właścicieli] i  udostępnienie im całego kapitału, którym chcieli obracać.

Adam Smith, Pieniądze, w: Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, 1776

Utrzymanie krótkoterminowych pożyczek w rozsądnych granicach określa się jako zdrową dyscyplinę finansową nałożoną przez bank. Dobry bank udzielający pożyczki powinien wyznaczyć próg, w zależności od sytuacji pożyczkobiorcy taki, by ten ostatni „znał swoje granice”. Ze względu na znaczenie „przegrzanie” jest jednym z najważniejszych haseł w niniejszej książce

Zasłyszane

Pozycja szybko zdobyta na początku nie będzie dobrodziejstwem na końcu.

Księga Przysłów 20, 21

Nadmierny obrót