Sprawozdanie finansowe sporządzone metodą dedukcji
Sprawozdanie finansowe sporządzone szacunkowo na bazie wniosków wyciągniętych z obserwacji, dyskusji i analizy, a nie na podstawie ksiąg rachunkowych. Przykładowo, analiza operacji na rachunku bankowym prowadzić może do następujących wniosków odnośnie zysku:
W podobny sposób można skonstruować bilans, opierając się na obserwacji („przyjrzyjmy się zapasom…”) i zadając sondujące pytania („jakie jest wasze zadłużenie wobec dostawców?”). Ponieważ „aktywa nie kłamią”, wydedukowany rachunek zysków i strat powinien być zgodny w sytuacją bilansową. Jeżeli zysk jest rzeczywiście wysoki, dowody tego powinny być łatwo zauważalne – zwykle w postaci zapasów lub innych składników aktywów. Sprawozdania finansowe stworzone na podstawie dedukcji wykorzystuje się jedynie wtedy, gdy nie ma dostępu do prawdziwych sprawozdań. Przykładowo, może skorzystać z nich bank przy ocenie małych i średnich przedsię- biorstw działających w obrębie szarej strefy, jeżeli pod innymi względami ma zaufanie do ich zdolności kredytowej. Zobacz także niekompletna ewidencja.
Sprawozdanie finansowe sporządzone zgodnie z przepisami podatkowymi
Sprawozdanie finansowe wykorzystywane jednocześnie dla potrzeb akcjonariuszy i organów podatkowych. Ich niewątpliwą zaletą jest prostota i poręczność; jednak potrzeby użytkowników sprawozdania finansowego i organów podatkowych są tak różne, że trudno jest je pogodzić. Właściciele przedsiębiorstwa domagają się miary wyników, która minimalizowałaby podatki, podczas gdy organy podatkowe dążą do ich maksymalizacji. Potrzeby akcjonariuszy i organów podatkowych mogłyby być jednakowe tylko w idealnym świecie.
