Zasada ostrożnej wyceny (w rachunkowości)

3107

Zasada ostrożnej wyceny to przyjęta w rachunkowości reguła, zgodnie z którą w przypadkach, gdy wymagana jest subiektywna interpretacja, sprawozdania finansowe powinny konsekwentnie przyjmować wersję mniej optymistyczną. W szczególności, nie powinno się zawyżać spodziewanych przychodów, ani zaniżać spodziewanych kosztów. W odniesieniu do bilansu, zasada ta nakazuje ujmować utratę wartości przez aktywa oraz stosować odpisy (zmniejszenia) do poziomu wartości rynkowej z chwilą, gdy poniesienie straty stanie się pewne. Celem zasady ostrożnej wyceny jest dostarczenie księgowym konsekwentnych wskazówek w sytuacjach, gdy istnieje możliwość wyboru rozwiązania. Niektórzy dodają również, że zasada ta jest konieczna jako przeciwwaga dla naturalnego optymizmu przedsiębiorców, a także w celu zwalczania problemu konfliktu w stosunkach agencyjnych z zatrudnionym zarządem. Zasada ostrożnej wyceny musi być z kolei równowa- żona przez zasadę rzetelnej przezentacji i zasadę nadrzędności treści ekonomicznej nad formą prawną, ponieważ nadmierny pesymizm również prowadzi do zniekształcenia wyników. W związku z tym, zasady tej nie można jej przywoływać dla uzasadnienia tworzenia ukrytych lub arbitralnych rezerw.

Poszczególne aktywa i zobowiązania wycenia się według ceny (kosztów) faktycznie poniesionych na ich zakup (utworzenie), z zastrzeżeniem zasady ostrożności. W szczególności w tym celu w wyniku finansowym, niezależnie od jego kwoty, należy wziąć pod uwagę:

  • zmniejszenia wartości użytkowej lub wartości handlowej aktywów, w tym w formie odpisów amortyzacyjnych;
  • tylko niewątpliwie inne przychody operacyjne i zyski nadzwyczajne;
  • wszystkie pozostałe koszty operacyjne i poniesione straty nadzwyczajne;
  • rezerwy na ryzyka znane jednostce, zagrażające straty i skutki innych zdarzeń.