Kodeks etyki zawodowej (biegłych rewidentów)
Nieformalne i niepisane zasady normujące relacje pomiędzy biegłymi rewidentami w celu ochrony ich zawodowej reputacji. W myśl tych zasad, praktyki takie jak krytykowanie pracy kolegów i oferowanie konkurencyjnych usług są źle postrzegane. W latach 70. XX wieku amerykański urząd antymonopolowy zmusił biegłych rewidentów do porzucenia zakazu konkurowania ceną i zabiegania na tej podstawie o nowych klientów. Mogło to zachęcić do praktyk oferowania usług po zaniżonych cenach.
Kodeksy etyczne (standardy postępowania) w zawodzie biegłego rewidenta
Formalne standardy etyki w sprawozdawczości finansowej, których przestrzegania oczekuje się od zawodowych biegłych rewidentów, zwłaszcza podczas badania sprawozdań finansowych. Ustalone standardy postępowania są konieczne z kilku przyczyn. Po pierwsze, istnieje potrzeba szczegółowego określenia pewnych norm. Choć w ostatecznym rozrachunku etyka sprowadza się do „robienia tego, co należy” (według słów Samuela DiPiazza, prezesa PwC, w Raporcie Rocznym za 2005), tym niemniej potrzebna jest konkretna definicja tego, co właśnie „należy” robić. Po drugie, jeżeli usługi atestacyjne mają być cenione przez użytkowników, biegli rewidenci muszą cieszyć się dużym szacunkiem i zaufaniem. W interesie publicznym więc leży, by biegli rewidenci przestrzegali zasad etyki i uczciwości zawodowej. Po trzecie i ostatnie, konieczne jest znalezienie metody na przeciwdziałanie siłom konkurencji rynkowej w branży audytu. Choć konkurencję uważa się za zjawisko zdrowe, jej nieuniknionym następstwem jest presja do godzenia się na kompromisy. Jasne wytyczenie granic ma zapobiec sytuacjom, w których chęć „zadowolenia wymagającego klienta” mogłaby wiąć górę nad zasadami etyki. Biegli rewidenci często wystawiani są na takie próby, bo mimo iż związani są obowiązkiem powierniczym wobec akcjonariuszy, w swojej pracy mają głównie do czynienia z zarządem. Każdy kraj ma własną definicję norm postępowania zawodowych biegłych rewidentów; możemy jednak wymienić pewne kluczowe uniwersalne zasady:
- Uczciwość zawodowa (tj. zakaz składania fałszywych oświadczeń)
- Niezależność i unikanie konfliktu interesów
- Kwalifikacje i należyta staranność w uzasadnianiu opinii z badania oraz przestrzeganie standardów badania sprawozdań finansowych
- Gotowość poddania się ocenie środowiska zawodowego i – w razie konieczności – sankcjom dyscyplinarnym
- Poszanowanie prawa i obowiązujących regulowań
- Powiadamianie odnośnych władz w przypadku podejrzenia przestępstwa
- Poszanowanie interesu publicznego, w szczególności interesu stron materialnie zainteresowanych wynikami badanych przedsiębiorstw
Standardy etyczne tradycyjnie narzucane były przez organizacje zawodowe zrzeszające biegłych rewidentów, ponieważ w ich interesie leżało budowanie zaufania publicznego do usług świadczonych przez przedstawicieli zawodu. Tym niemniej, seria głośnych skandali księgowych pobudziła działania na rzecz wprowadzenia standardów ustalonych przez organy nadzorujące przestrzeganie standardów rachunkowości.
