Kontrakty forward, podobnie jak kontrakty futures, dotyczą zakupu lub sprzedaży aktywów po określonej przyszłej cenie. Różnica między tymi dwoma rodzajami kontraktów polega na tym, że kontrakty forward nie są przedmiotem obrotu giełdowego. Jest to tylko umowa między dwiema instytucjami finansowymi lub między instytucją a klientem.
Długą pozycję w umowie zajmują ci, którzy zgadzają się na zakup aktywów w określonym dniu po ustalonej cenie. Druga strona zajmuje krótką pozycję, zobowiązując się do sprzedaży aktywów w uzgodnionym dniu po ustalonej cenie. Rynek kontraktów forward nie ma fizycznej lokalizacji, w przeciwieństwie do rynku przyszłego, który odbywa się w budynkach zorganizowanych giełd finansowych.
Kontrakty forward nie muszą spełniać warunków określonych przez giełdy, nie podlegają również codziennemu wycenie operacji rynkowej (zmiana salda na rachunkach zabezpieczeń po zamknięciu sesji). Obie strony zgadzają się na rozliczenie transakcji w dniu dostawy. W przypadku kontraktu forward większość kontraktów realizowana jest w formie dostawy towaru lub rozliczenia gotówkowego.
Zyski podmiotu zawierającego kontrakt forward przez zajęcie długiej lub krótkiej pozycji zostały przedstawione na rysunku poniżej:
Czym są kontrakty forward
Kontrakty forward są znane od bardzo dawna. Według historyków pojawiły się one już w XII wieku we Francji, kiedy flamandzcy kupcy przybywający na targi do Szampanii używali listów faire, tj. Umów na dostawę towarów w późniejszym terminie.
Początkowo były zawierane między rolnikami a handlowcami i przetwórcami w odniesieniu do pewnej ilości towarów związanych z rolnictwem (np. Zbóż, ryżu, bydła), które miały zostać dostarczone odbiorcy po wcześniej ustalonej cenie.
Kontrakty typu forward znacznie ułatwiły rolnictwo: po ich zawarciu rolnicy z góry wiedzieli, za jaką cenę będą mogli sprzedawać swoje produkty, a nabywcy mieli gwarancję otrzymania towarów o określonej jakości po określonej cenie w planowanym terminie.
Ze względu na różnice między cenami rynkowymi w momencie rozliczenia transakcji a wcześniej uzgodnionymi cenami zarabiała tylko jedna ze stron, ale obie miały znacznie łatwiejsze planowanie: rolnicy wiedzieli, ile mogą zainwestować w produkcję, aby była opłacalna, oraz handlowcy i przetwórcy – po ile powinni oferować towary (lub produkty wytworzone przy jego użyciu) kolejnym nabywcom.
Struktura kontraktu forward
- Kwota i waluta kontrektu lub kredytu czy depozytu,
- Data transakcji – data zawarcia kontraktu,
- Termin ustalenia stopy rozliczenia,
- Termin rozliczenia – data rozpoczęcia okresu kontraktu i dokonywania płatności za kontrakt,
- Termin zapadalności – termin wygaśnięcia kontraktu,
- Okres kontraktu – termin kredytu /depozytu – okres od terminu rozpoczęcia do terminu zapadalności,
- Cena wykonania – uzgodniona przyszła cena lub stopa procentowa (wyrażona w procentach w stosunku rocznym) dla określonego kontraktu,
Przykład kontraktu forward
Przedmiotem kontraktu forward jest sprzedaż obligacji skarbowych o trzyletnim terminie zapadalności i rocznych kuponach w wysokości 60 PLN. Zakładamy, że umowa wygasa po miesiącu, a obecnie obligacje są sprzedawane po cenie 100 PLN i przyniosą 20% do dojrzałości. Obecna cena forward na trzyletnie obligacje w tym kontrakcie wynosi około 102 PLN. Przedmiotowa umowa przewiduje zakup 1000 obligacji po miesiącu za 102 PLN za obligację. Jeżeli w momencie zawarcia umowy cena obligacji jest wyższa niż cena forward, nabywca tego kontraktu osiąga dochód. Po otrzymaniu obligacji może natychmiast sprzedać je na rynku kasowym (po cenie kasowej). Jeżeli cena spot w momencie zawarcia umowy wyniosła 110 PLN, wówczas dochód posiadacza pozycji długiej wyniósłby: (110 – 102) * 1000 = 8000 PLN. Jeżeli jednak cena obligacji jest niższa niż 102 PLN w dniu wykonania umowy. wówczas zleceniobiorca poniesie stratę. Wynika to z faktu, że musi kupować obligacje na rynku droższe niż na rynku kasowym. Po cenie spotowej wynoszącej 98 PLN jej strata wyniesie: (98 – 102) * 1000 = – 4000 PLN. Liczba pokazuje, że dochód posiadacza kontraktu forward jest nieograniczony, a maksymalna strata może być równa wartość całego kontraktu (tutaj 102 PLN). Ten przykład można również zobaczyć z pozycji sprzedawcy. Oczywiste jest, że jest to sytuacja odwrotna niż w poprzednim przypadku. Wynika to z prostej zależności, że dochodem posiadacza pozycji krótkiej jest utrata posiadacza pozycji długiej i odwrotnie. Zatem sprzedawca kontraktu może uzyskać maksymalną wartość tego kontraktu, a jego potencjalna strata jest nieograniczona.
Różnica między kontraktem terminowym typu forward a kontraktem terminowym typu future
Najbardziej znaczącą różnicą pomiędzy kontraktem terminowym typu forward i futures jest to, że forward jest niestandardowy. Kontrakty terminowe typu future mają następujące cechy:
- Jeden określony składnik aktywów lub towar
- Rozliczenie fizyczne lub pieniężne
- Stała kwota środka trwałego na jedną umowę
- Waluta, w której dany składnik aktywów jest notowany
- Klasa lub jakość składnika aktywów, który jest dostarczalny
- Miesiąc dostawy i kolejne miesiące dostawy
- Ostatni dzień handlu
- Minimalna fluktuacja ceny dla każdej umowy, która jest wartością zaznaczoną
Kontrakty futures podlegają zabezpieczeniu pierwotnemu i zmiennemu. W niestandardowym kontrakcie terminowym warunki depozytu zabezpieczającego, jeśli chodzi o depozyt zabezpieczający w dobrej wierze i wypłatę różnic rynkowych, podlegają negocjacjom.
Kontrakt terminowy forward oferuje mniejszą płynność niż kontrakt terminowy, ponieważ przyszłość może być rozliczona z dowolną inną stroną. Wiele kontraktów terminowych typu forward może być kompensowanych wyłącznie w drodze porozumienia stron pierwotnych. W kontraktach terminowych typu futures centrala rozliczeniowa staje się odpowiednikiem dla wszystkich transakcji kupna i sprzedaży. Podczas gdy zarówno kontrakty terminowe typu futures, jak i forward są instrumentami pochodnymi, istnieją pewne kompromisy. Kontrakty futures pozwalają na znacznie większą płynność, podczas gdy kontrakty terminowe typu forward często zaspokajają potrzeby tych kupujących i sprzedających, którzy szukają indywidualnych rozwiązań w zakresie ryzyka finansowego.