Doradztwo a konsulting, rozróżnienie w zakresie konfliktu interesów
Choć oba te pojęcia są dla większości osób synonimami, dla zawodowych biegłych rewidentów posiadają one subtelne, lecz istotne rozróżnienie, zwłaszcza po reformach przeciwdziałają- cych konfliktom interesów (takich jak Ustawa Sarbanes-Oxley). Doradztwo jest działalno- ścią o charakterze nie stwarzającym presji, która mogłaby narazić na szwank niezależność biegłego rewidenta. By zapobiec stworzeniu takiej presji, usługi doradcze muszą spełniać następujące warunki (Patrz: PricewaterhouseCooper: 2005 Global Annual Review, s. 5):
- Mała skala z niewielkim wpływem lub bez wpływu na wyniki finansowe całego przedsiębiorstwa klienta
- W przypadku spółek publicznych, ograniczenie usług do klientów, którym nie świadczy się usług badania sprawozdań finansowych
- Dozwolone w odniesieniu do wszystkich firm prywatnych, które nie podlegają Ustawie Sarbanes-Oxley
- Ściśle związane z „podstawowym” zakresem kompetencji biegłego rewidenta, takim jak podatki, ryzyko, analiza finansowa itp.
- Unikanie doradztwa strategicznego i projektów informatycznych.
Choć kryteria te pomagają uniknąć konfliktu interesów, zawsze istnieje niebezpieczeń- stwo, że opinia publiczna i sceptycy nie będą przekonani (nawet jeżeli ich podejrzenia nie będą zgodne z rzeczywistością). Tak więc nawet przestrzegając litery prawa, firmy nadal trzymane są w ryzach ryzykiem utraty reputacji. Świadczenie doradztwa na bezpieczną skalę jest ważne nie tylko dla osiągania przychodów. Pomaga również przycią- gnąć specjalistów wyjątkowego kalibru, którzy mogliby nie być zainteresowani pracą ograniczoną do badania sprawozdań finansowych. Co więcej, wydaje się, że wiele przedsiębiorstw byłoby zadowolonych, gdyby ich biegli rewidenci byli w stanie świadczyć więcej usług doradczych (Źródło: wyniki badań w „CFO Magazine”, marzec 2006).
Doradca podatkowy
Specjalizujący się w prawie podatkowym ekspert (zazwyczaj prawnik lub księgowy), służący klientom pomocą przy obliczaniu zobowiązań podatkowych. Eksperci tacy są potrzebni ze względu na dużą złożoność większo- ści przepisów podatkowych – szczególnie przepisów dotyczących określenia podstawy opodatkowania. Doradcy podatkowi często służą również klientom w zarządzaniu zobowiązaniami podatkowymi, czyli w minimalizacji podatków w oparciu o dozwolone prawem środki. Generalnie polega to na takim rozplanowaniu działalności, aby zapłacić jak najmniejszy podatek (co wymaga unikania lub dokonywania jednych transakcji oraz ścisłego rozplanowania innych). Podstawowa zasada w doradztwie podatkowym mówi, że minimalizacji podatków nie powinno się doprowadzać do przesady – zarówno z tego względu, że łatwo jest przekroczyć granicę legalności (patrz uchylanie się od zobowią- zań podatkowych), a także ponieważ bywa to po prostu nieekonomiczne. Wielu ludzi odczuwa wręcz obsesyjną niechęć do płacenia podatków, nie potrafiąc zaakceptować ich jako zwykłego kosztu ani zadowolić się finansowanymi z pieniędzy podatników świadczeniami. Z kolei z punktu widzenia gospodarki środki wydatkowane na doradztwo podatkowe są obciążeniem niewydajnym (czyli spożytkowanym nieefektywnie). Jest to jednym z powodów atrakcyjności podatku „liniowego”, przy którym każdy płaciłby jednakowy odsetek od dochodów, a podstawa opodatkowania byłaby zdefiniowana w sposób prostszy i pozostawiający mniej miejsca na różne interpretacje.