Zapłata warunkowa

1819

Zapłata warunkowa

Cena zakupu, której wysokość uzależniona jest od określonych przyszłych okoliczności. Przykładowo, umowa nabycia spółki może przewidywać, że sprzedawca otrzyma część zysków wypracowanych w przyszłości przez sprzedaną jednostkę. Umowa taka ułatwia transakcję sprzedaży w warunkach niepewnych, gdy trudno jest ustalić cenę zadowalającą obie strony (w efekcie, nabywca deklaruje więc, że „zapłaci, kiedy okaże się ile nabywana firma jest faktycznie warta”). Innym przykładem zapłaty warunkowej może być cena uzależniona od wyceny przeprowadzonej przez stronę trzecią („zapłacimy tyle, ile ekspert uzna za wartość godziwą”). Wszelkie tego typu umowy znacznie komplikują kwestię ujmowania kosztów (w rachunkowości nabywcy) i przychodów (w rachunkowości sprzedawcy). Zgodnie z generalną zasadą, ewentualne przyszłe korekty powinno się rozliczyć, gdy staną się prawdopodobne i gdy ich wartość da się miarodajnie ustalić. Nabywca może w cenie nabycia ująć szacunkową wartość bieżącą netto przyszłych płatności (korygując ją w miarę upływu czasu), lub może płatności te dodawać do ceny nabycia, gdy powstaje obowiązek ich zapłaty. Skorygowana cena nabycia (niezależnie od tego, czy zostanie przyjęta szacunkowo z góry, czy będzie powiększana w miarę upływu czasu) wejdzie do pozycji wartości firmy. Przykładowo, jeżeli wartość firmy amortyzowana jest na przestrzeni dziesięciu lat, a korekta dokonana zostanie dwa lata po dacie nabycia, skorygowaną kwotę powinno się amortyzować przez lat osiem. Należy zauważyć, że w wyniku uiszczenia dodatkowej zapłaty koszt nabycia może przekroczyć wartość godziwą nabytych aktywów netto, co zmieni ujemną wartość firmy na dodatnią; a z kolei wszelkie korekty zmniejszające cenę nabycia mogą zamienić dodatnią wartość firmy na ujemną.