Równowaga bilansowa – Równanie bilansowe
Podstawowa zasada stanowiąca, że w każdym bilansie aktywa muszą być równe pasywom, czyli: „aktywa = zobowiązania + kapitał własny”. Jest to tautologia (zdanie zawsze prawdziwe) oznaczająca, że ktoś musi mieć roszczenie w stosunku do aktywów przedsię- biorstwa. Jeżeli w prosty sposób przekształcimy równanie bilansowe, otrzymamy nieco inne spojrzenie:
Ujęcie takie przypomina nam, że kapitał własny stanowi „różnicę”, czyli zmienną zależną: zawsze umożliwia on bilansowi pozostawać w równowadze, ponieważ tak jest zdefiniowany. Wobec tego, roszczenia akcjonariuszy w stosunku do majątku przedsiębiorstwa rosną lub maleją wraz ze zmianami stanu aktywów i zobowiązań. Zauważmy, że z prawnego punktu widzenia, akcjonariusze nie posiadają aktywów, lecz akcje stanowiące roszczenia w stosunku do aktywów pomniejszonych o zobowiązania. W odróżnieniu od nich, wierzyciele, nawet nie zabezpieczeni w ramach postępowania upadłościowego, dysponują bezpośrednim roszczeniem w stosunku do aktywów, na mocy swoich praw wierzycielskich. Tak więc ogólnie rzecz biorąc własność akcjonariuszy dotyczy aktywów pomniejszonych o zobowiązania. Logika tego wywodu sprawia, że księgowi definiują wartość netto (kapitał własny) jako różnicę pomiędzy aktywami, a zobowiązaniami, a nie jako odrębnie wymierną rzeczywistość finansową. Zob. również podwójny zapis.
