Kapitalizm finansowy to gospodarka prowadzona głównie przez bankowców i finansistów. Jest przeciwieństwem klasycznej teorii ekonomicznej, w której kapitał, ziemia i siła robocza walczyły o pozycje na podstawie względnej rzadkości ich występowania.
Termin “Kapitalizm finansowy” pochodzi od amerykańskiego ekonomisty Thorsteina Veblena, który jest najbardziej znany jako autor pojęcia „konsumpcji ostentacyjnej”, tj. nadmiernego folgowania sobie przez bogatych, aby uzyskać status społeczny. Veblen, obserwując życie w czasach „barona-złodzieja” J.P. Morgana, twierdził, że inżynierowie i pracownicy produkcji – w jego opinii „przemysłowi eksperci” – byli jedynymi „prawdziwymi” producentami w gospodarce – zostali podporządkowani księgowym i finansistom. Biorąc pod uwagę, jak przemysł amerykański konsolidował się w drapieżne oligopole, wiele w tym było prawdy. Reakcją państwa była polityka antytrustowa administracji Roosevelta.
Wielu uważało, że kapitalizm finansowy powrócił w latach 80., kiedy narzędzia finansistów – obligacje śmieciowe, przejęcia i restrukturyzacja przedsiębiorstw – wydawały się przekształcać Amerykę. W tym szalonym, pełnym testosteronu świecie Wall Street bankowcy, przynajmniej hojnie opłacani bankowcy inwestycyjni, rzeczywiście wydawali się władcami wszechświata. Wraz z powstaniem elektronicznego handlu wydaje się, że rządzić zaczęły komputery. Mimo powszechnego wizerunku bankowca jako osoby często mającej ogromną władzę, rola finansów w zdrowej gospodarce musi być postrzegana z pewnej perspektywy. Zadanie najlepszej alokacji kapitału w celu maksymalizacji zysku powierza finansistom rolę drugoplanową w pełni konkurencyjnej, wolnej gospodarce rynkowej. Prawdziwa siła tkwi w konsumentach, producentach i rynkach kapitałowych – bezosobowych i nastawionych na wyniki. W „nowej gospodarce”, obejmującej całą kulę ziemską, staje się to jeszcze bardziej prawdziwe.
