Spółka publiczna jest spółką akcyjną lub komandytowo-akcyjną, która posiada co najmniej jedną zdematerializowaną akcję w rozumieniu ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, z wyjątkiem takiej spółki, której akcje zostały zarejestrowane zgodnie z art. 5a ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Przez dematerializację rozumie się zapisanie akcji w formie elektronicznej, przy czym akcja nie jest w formie materialnej, tj. w postaci dokumentu papierowego, co zabezpiecza przed jej utratą, zniszczeniem lub sfałszowaniem.
Zakaz uprzywilejowania akcji co do głosu
Dotyczy to jednak wyłącznie emisji nowych akcji po uzyskaniu statusu spółki publicznej. Nie ma ona zastosowania do akcji wyemitowanych przed ofertą publiczną spółki, co może być sposobem ochrony pierwotnych akcjonariuszy przed “rozwodnieniem” ich kapitału, na przykład poprzez emisję nowych akcji na rynku.
Squeeze-out i Sell-out
Wyciskanie, czyli przymusowy wykup lub “squeeze-out” w spółce publicznej ma miejsce wtedy, gdy akcjonariusz samodzielnie lub wspólnie z podmiotami zależnymi lub dominującymi oraz podmiotami będącymi stronami porozumienia osiągnął lub przekroczył 90 % ogólnej liczby głosów w spółce i jest uprawniony do tego prawa w terminie 3 miesięcy od osiągnięcia lub przekroczenia tego progu.
Wykup, czyli przymusowe odkupienie, regulowany jest analogicznie do przymusowego wykupu i odnosi się wyłącznie do sytuacji z punktu widzenia akcjonariusza mniejszościowego, który może żądać wykupu posiadanych przez niego akcji.
Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy
Tutaj najważniejszymi elementami wyróżniającymi są:
- Wezwanie poprzez ogłoszenie na stronie internetowej i w Państwowej Agencji Prasowej co najmniej 26 dni przed Walnym Zgromadzeniem.
- Dzień rejestracji uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu – prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu mają tylko osoby będące akcjonariuszami na 16 dni przed datą Walnego Zgromadzenia.
- Akcjonariusze reprezentujący 1/20 kapitału zakładowego mogą przed terminem Walnego Zgromadzenia zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad lub spraw, które mają zostać wprowadzone do porządku obrad.
- Miejscem walnego zgromadzenia może być miejsce siedziby spółki prowadzącej giełdę papierów wartościowych, na której akcje tej spółki są przedmiotem obrotu.
- Możliwość oddania głosu drogą korespondencyjną, jeżeli przewiduje to regulamin walnego zgromadzenia.
- Pełnomocnikiem akcjonariusza może być członek zarządu i pracownik spółki – w przeciwieństwie do spółki prywatnej.
- Akcjonariusze posiadają imienne zaświadczenie o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu. (Jest to coś innego niż świadectwo depozytowe uregulowane w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi)
Obowiązki informacyjne spółki
Spółka publiczna jest zobowiązana do publikowania za pośrednictwem agencji informacyjnej bieżących informacji, informacji okresowych oraz istotnych/głównych informacji. Obowiązki te związane są z zasadą równego dostępu do informacji dla wszystkich inwestorów.
Obowiązki informacyjne wspólników/akcjonariuszy
Są one związane z przekroczeniem lub zejściem poniżej określonego progu ogólnej liczby głosów określonego w ustawie. Podmiot, który znajdzie się w takiej sytuacji zobowiązany jest zawiadomić o tym Komisję Nadzoru Finansowego oraz emitenta.
Wezwanie do zapisywania się na sprzedaż akcji
Instytucja ta ma zapobiegać tzw. “efektowi popytu” polegającemu na nieuzasadnionym ekonomicznie skoku kursu akcji w wyniku zwiększonego popytu na nią. Mówiąc prościej, wezwanie polega na tym, że nabywca informuje rynek o swoim zamiarze i kupuje akcje po określonej cenie za pośrednictwem podmiotu prowadzącego działalność maklerską.
Wszystkie poruszone przeze mnie kwestie zostały bardziej szczegółowo uregulowane w przepisach prawa i rozporządzeniach, a moim celem było jedynie zasygnalizowanie najważniejszych cech, które odróżniają spółkę publiczną od spółki prywatnej.
