Integracja Polski z Unią Europejską zdecydowała o dalszym rozwoju krajowego rynku kapitałowego. Oprócz polskiej giełdy inwestorzy mają teraz możliwość swobodnego inwestowania na giełdach zagranicznych oraz korzystania z usług najlepszych firm inwestycyjnych. Możemy dzisiaj zarabiać na spadkach cen, korzystać z dźwigni finansowej, inwestować w kontrakty terminowe, kontrakty różnic kursowych (CFD) oraz wybierać instrumenty spośród tysięcy akcji, indeksów, towarów, obligacji i walut. Poniżej prezentujemy najważniejsze giełdy na świecie oraz najbardziej popularne indeksy. Po tej krótkiej lekturze zachęcamy do przejrzenia materiału o indeksach ETF oraz artykułów poświęconych zarządzaniu wielkością pozycji, które znajdują się w naszym serwisie.
Rynki zagraniczne to rynki regulowane giełdowe i pozagiełdowe. Wiodące rynki podzielić możemy na trzy grupy: amerykańskie w skład której wchodzą New York Stock Exchange (NYSE) oraz Nasdaq AMEX (American Stock Exchange). Europejskie: Xetra, Euronext, francuski CAC Cotation Assistée en Continu oraz London Stock Exchange. Trzecia grupa to giełda japońska – Tokyo Stock Exchange.
RYNEK KASOWY
NYSE – THE NEW YORK STOCK EXCHANGE
Siedziba giełdy znajduje się w Nowym Yorku przy ulicy Wall Street. Początki giełdy sięgają 1792 roku. 1 października 1934 roku została oficjalnie zarejestrowana jako międzynarodowa giełda papierów wartościowych. Dla NYSE pracuje 250 firm członkowskich. Obsługują one 93 miliony kont, współpracują z 21 tysiącami biur maklerskich na całym świecie i zatrudniają około 157 tysięcy pracowników. Do zadań giełdy należy utrzymywanie silnego systemu finansowego, ochrona inwestorów, zapewnianie integralności procesów kapitałowych. NYSE jest organizacją samoregulującą, została zaprojektowana w sposób nakazujący sprawdzanie autorytetu i pozycji danej firmy, co jeszcze bardziej podnosi autorytet giełdy. Godziny handlu dla rynku akcji i obligacji: 9.30 – 16.00 czasu lokalnego EST (15.30 – 22.00 czasu CET) Waluta USD.
NASDAQ Stock Market
Rynek NASDAQ jest największym elektronicznym rynkiem akcji w Stanach Zjednoczonych. Około 3300 spółek jest przedmiotem obrotu na NASDAQ, a dzienne wolumeny są z reguły wyższe niż na jakiejkolwiek innej giełdzie papierów wartościowych w USA. Spółki notowane na tym rynku są liderami wszystkich głównych gałęzi przemysłu ze szczególnym uwzględnieniem: nowych technologii, sektora detalicznego, telekomunikacji, usług finansowych, transportu, mediów i biotechnologii. Rynek NASDAQ jest głównym rynkiem obrotu dla spółek notowanych w jego systemie (51% transakcji, których przedmiotem są spółki dopuszczone do obrotu m.in. na rynku NASDAQ, odbywa się poprzez systemy NASDAQ).
LONDON STOCK EXCHANGE
Spośród giełd europejskich największe znaczenie ma giełda w Londynie (London Stock Exchange), publikująca m.in. indeks FTSE 100. Na giełdzie notowane są spółki brytyjskie i zagraniczne. W sumie na giełdzie notowanych jest 15 tysięcy papierów wartościowych z czego 470 to spółki z ponad 60 krajów. Godziny handlu: 8.00 – 16.30 czasu lokalnego (09.00 – 17.30 czasu CET). Waluta GBP.
XETRA
Rynek kasowy Xetra jest elektronicznym systemem obrotu niemieckiej giełdy. Został utworzony w 1997 roku. Jest to rynek na którym obroty są większe od obrotów na GPW ok. 40 razy, kapitalizacja elektronicznej giełdy XETRA jest ok. 22 razy większa od kapitalizacji GPW. Godziny handlu: 9.00 – 17.30 .Waluta EUR.
EURONEXT
Jest pierwszą międzynarodową giełdą w Europie. W 2000 roku nastąpiło połączenie giełd z Amsterdamu, Brukseli i Paryża. Obecnie obejmuje następujące rynki kasowe: Euronext Brussells (Belgia), Euronext Amsterdam (Holandia), Euronext Paris (Francja), Euronext Lisbon (Portugalia). Do tego dochodzi rynek instrumentów pochodnych Euronext.liffe (Wielka Brytania). Euronext jest giełdą elektroniczną. Godziny handlu: 9.00 – 17.30 (akcje), 9.00 – 16.30 (obligacje) Waluta EUR.
TOKYO STOCK EXCHANGE
Tokijska giełda to jeden z najstarszych rynków, swoją działalność rozpoczęła 1 czerwca 1878 roku. Giełda Papierów Wartościowych w Tokio jest jednym z największych i najbardziej płynnych rynków na świecie. Tokijska giełda dysponuje największymi rezerwami walutowymi w świecie. Atmosfera i nastrój tu panujący jest wyznacznikiem dla giełd azjatyckich.
RYNEK TERMINOWY
- THE CHICAGO BOARD OF TRADE (CBOT)
- THE CHICAGO MERCANTILE EXCHANGE (CME), GLOBEX
- EUROPEAN EXCHANGE (EUREX)
- LONDON INTERNATIONAL FINANCIAL FUTURES AND OPTIONS EXCHANGE -LIFFE
THE CHICAGO BOARD OF TRADE (CBOT)
Założona w roku 1848 celem zorganizowania rynku zboża. Głównym zadaniem było wprowadzenie standaryzacji ilościowej i jakościowej ziarna, będącego przedmiotem obrotu. Aktualnie na tej giełdzie znajdują się w obrocie kontrakty terminowe i opcje, dla których bazą są produkty rolne (kukurydza, soja, olej sojowy, ryż, pszenica, owies), indeksy (Dow Jones Industrial Average i jego odmiany), stopy procentowe (długoterminowe obligacje skarbowe) oraz metale (srebro i złoto).
THE CHICAGO MERCANTILE EXCHANGE (CME), GLOBEX
W roku 1874 powstała giełda Chicago Produce Exchange w celu zorganizowania obrotu masłem, jajami, drobiem i innymi produktami rolnymi. W roku 1898 utworzona została odrębna giełda Chicago Butter and Egg Board, która docelowo została przekształcona w Chicago Mercantile Exchange. Obecnie giełda ta oferuje kontrakty terminowe i opcje na rozmaite produkty rolne (półtusze wieprzowe, wołowinę, bydło rzeźne, mleczne, nabiał i produkty leśne) oraz indeksy (m.in. S&P;, Nasdaq i ich odmiany, Nikkei 225). Ponadto, utworzony w 1972 roku oddział CME, nazwany International Monetary Market (IMM) oferuje kontrakty terminowe oraz opcje na stopy procentowe (1M Eurodollar, 1M LIBOR i inne) oraz waluty (m.in. euro, jeny japońskie, funty brytyjskie, dolary kanadyjskie, australijskie, ruble oraz franki francuskie). GLOBEX jest platformą do handlu elektronicznego giełdy CME, którą wdrożono w 1992 roku w celu umożliwienia obrotu poza godzinami pracy CME. Obecnie na GLOBEXIE handel odbywa się 23 godziny na dobę.
EUROPEAN EXCHANGE (EUREX)
Giełda Eurex jest spółką publiczną, której właścicielami w równych częściach są Deutsche Börse AG i Swiss Exchange. Powstała ona z połączenia dwóch istniejących giełd -DTB (Deutsche Terminbörse) i SOFFEX (Swiss Options and Futures Exchange). Giełda Eurex jest obecnie największą, pod względem obrotów, giełdą terminową na świecie.
LONDON INTERNATIONAL FINANCIAL FUTURES AND OPTIONS EXCHANGE -LIFFE
Założona w 1982 roku. W 1998 roku zmieniono system notowań na elektroniczny. Giełda ta należy do największych instytucji na świecie organizujących handel opcjami i kontraktami terminowymi. Na giełdzie notowane są kontrakty terminowe, dla których bazą są stopy procentowe (3M EURIBOR, 3M Sterling, 3M Euroswiss, 3M Euroyen), indeksy (FTSE i jego odmiany), obligacje (długoterminowe obligacje skarbowe) oraz towary (kakao, kawa, cukier, pszenica, ziemniaki). Ponadto giełda umożliwia obrót opcjami na stopy procentowe, obligacje i towary.
Najważniejsze zagraniczne indeksy akcji:
- DJIA -Dow Jones Industrial Average
- NASDAQ Composite Index
- NASDAQ-100 Index
- S&P; 500 (Standard & Poor’s 500)
- DAX INDEX (DAX)
- CAC 40 – indeks giełdy Euronext Paris
- FTSE-10
- Dow Jones STOXX 50
DJIA – Dow Jones Industrial Average (średnia przemysłowa)
Tzw. średnie (przeciętne) DowJonesa– indeks przeciętnych kursów akcji wyliczany przez firmę Dow Jones and Company, jednego z najpopularniejszych informatorów o ogólnych tendencjach ruchu kursów akcji i obligacji w USA. Jest to jeden z nielicznych indeksów, którego konstrukcja opiera się na średniej cenowej akcji wchodzących w jego skład, a nie średniej ważonej. Indeks giełdowy, który składa się z akcji 30 amerykańskich przedsiębiorstw działających na skalę międzynarodową, tzw. blue chips. Są to między innymi American Express, AT&T;, Citigroup, Coca-Cola, Exxon Mobil, General Electric, General Motors, Hewlett- Packard, Intel, Johnson & Johnson, McDonald’s, Microsoft, Philip Morris, Procter & Gamble, Wal-Mart, Walt Disney. Jego wykres sięga roku 1895. Kontrakty terminowe na indeks Dow Jones IA notowane są na giełdzie Chicago Board of Trade.
NASDAQ Composite Index
Indeks obejmujący wszystkie amerykańskie i zagraniczne spółki notowane na Nasdaq Stock Market. NASDAQ Composite publikowany jest od 1971 r. Jest to indeks ważony kapitalizacją rynkową jego uczestników. Składnikami portfela Nasdaq Composite są m.in. następujące typy papierów wartościowych: akcje zwykłe, ADR’y, REIT’y, SBI, tracking stocks i jednostki funduszy. W skład indeksu nie wchodzą fundusze zamknięte, obligacje zamienne, akcje uprzywilejowane, prawa z papierów wartościowych, warranty i instrumenty pochodne.
ADR (American Depositary Receipt) – Amerykańskie Świadectwo Depozytu.
Są to świadectwa posiadanych udziałów w zagranicznych spółkach, którymi obraca się na amerykańskich giełdach. ADR pozwala zarabiać na zmianach cen zagranicznych akcji bez konieczności posiadania ich fizycznie. Na ADR przypada ok 7% amerykańskiego rynku.
REIT (Real Estate Invenstment Trust) – Nieruchomościowy Fundusz Inwestycyjny – przedsiębiorstwo, które posiada, nabywa i zarządza nieruchomościami lub hipotekami wykorzystując pieniądze zainwestowane przez akcjonariuszy na określonych regulacjami zasadach. REIT czy obligacje to dobra alternatywa dla spadających rynków akcji.
Akcje typu „Tracking stocks”(akcje podążające) spółki emitują z rożnych powodów między innymi do taniego pozyskania kapitału bez utraty kontroli nad akcjami. Często też akcjonariusze wolą tworzyć nową spółkę niż sprzedawać „matkę” z powodów strategicznych firmy.
NASDAQ-100 Index
Indeks publikowany od 1985 r., w skład którego wchodzi 100 największych amerykańskich i zagranicznych spółek nie finansowych notowanych na NASDAQ Stock Market. Jest to indeks ważony kapitalizacją rynkową. Portfel NASDAQ-100 zawiera akcje spółek reprezentujących różne sektory gospodarki, z których do najważniejszych należą: spółki technologiczne, telekomunikacja, sektor handlu detalicznego i hurtowego oraz biotechnologie. Kontrakty terminowe na indeks NASDAQ-100 notowane są na giełdzie Chicago Mercantile Exchange.
S&P; 500 (Standard & Poor’s 500)
Indeks giełdy nowojorskiej. Jego kwotowania rozpoczęto w 1923 roku, a obecnie składa się z 500 spółek: 400 przemysłowych, 40 użyteczności publicznej, 40 instytucji finansowych i 20 transportowych. Stanowi on instrument bazowy dla najbardziej popularnego kontraktu futures na indeks akcyjny. Indeks ten jest najbardziej znanym wskaźnikiem zarządzanym przez Standard & Poor’s, Jest jednym z dwóch głównych indeksów giełdy w Nowym Jorku, odwzorowującym notowania cen akcji 500 największych firm amerykańskich. W skład indeksu wchodzą między innymi akcje takich firm, jak: IBM, Coca Cola, Microsoft, McDonald’s, PepsiCo, Bank of America, Citigroup Inc., Procter & Gamble, Intel, General Motors, General Electric, Ford, Whirpool, Nike, Johnson & Johnson, AT&T;, American Express.
DAX INDEX (DAX)
jest najważniejszym niemieckim indeksem akcji. Jest tzw. indeksem wynikowym, co oznacza, że bierze pod uwagę nie tylko wzrost cen akcji, ale i również wzrost kapitału poprzez wypłatę dywidendy. Jest najważniejszym indeksem Giełdy Niemieckiej (Frankfurter Wertpapierbörse, Frankfurt nad Menem). Został uruchomiony 1 lipca 1988 roku. Ukazuje zmianę wartości akcji 30 największych spółek akcyjnych pod względem kapitalizacji oraz obrotu. Każdej spółce przyznaje się wagę, odpowiednią do jej wielkości. Istotne jest, że bierze się pod uwagę jedynie akcje podlegające obrotowi na giełdzie. Warto tu wymienić: Allianz, Basf, Deutche Bank, Siemens, DTelekom , EON. Pozostałe indeksy to m.in: MDAX, TecDAX, SDAX, CDAX.
CAC 40 – indeks giełdy Euronext Paris
Francuski indeks akcji, benchmark giełdy Euronext. Indeks ten skupia 40 najsilniejszych spółek spośród 100 o najwyższej kapitalizacji i płynności na Giełdzie Paryskiej. Są to m.in. Total, Sanofi-Aventis, SUEZ, France Télécom, AXA,Société Générale, Danone, L’Oréal, BNP Paribas. Jest to, obok FTSE-100 i DAX-30, najważniejszy indeks europejski. Kontrakty terminowe na CAC 40 notowane są na giełdzie EURONEXT Paris. Indeks wystartował 31 grudnia 1987 roku z poziomu 1000 punktów
FTSE-100 (Financial Times Stock Exchange)
Indeks obejmuje 100 spółek spełniających wiele wymagań dotyczących płynności, kapitalizacji itp. Spółki wchodzące w skład indeksu stanowią około 80% kapitalizacji giełdy LSE. Indeks FTSE uznaje się za barometr brytyjskiej gospodarki. Największe spółki FTSE to: BP, Royal Dutch/Shell, HSBC, Vodafone, Royal Bank of Scotland Group, GlaxoSmithKline. Inne indeksy to: FTSE-250, FTSE-All_Share, FTSE_Small Cap, techMARK 100.
Dow Jones STOXX 50
Indeks cenowy 50 wiodących spółek europejskich ważony ich kapitalizacją rynkową wyliczaną na podstawie free-float (Total Fina Elf, Royal Dutch Petroleum, Nokia, Siemens, Deutsche Bank, Deutche Telekom). Jest to indeks stworzony w 1991 r. Kontrakty terminowe na DI STOXX50 są notowane na giełdzie EUREX.
Nikkei 225
Indeks akcyjny giełdy tokijskiej Nikkei225 jest indeksem cenowo ważonym. Obliczany jest w oparciu o wartość rynkową 225 najważniejszych i najbardziej płynnych akcji przedsiębiorstw notowanych na głównym rynku giełdy tokijskiej (Tokyo Stock Exchange). Indeks powstał w 1949 roku. Jako model przyjęto zestaw wskaźników ekonomicznych publikowanych w Stanach Zjednoczonych.
