Jean Monnet – francuski ekonomista

2218

Jean Monnet (ur. 9 listopada 1888 r., Cognac, Francja – zmarł 16 marca 1979 r., Houjarray), francuski ekonomista polityczny i dyplomata, który po II wojnie światowej rozpoczął kompleksowe planowanie gospodarcze w Europie Zachodniej. We Francji był odpowiedzialny za pomyślny plan odbudowy i modernizacji załamanej gospodarki tego kraju.

W czasie I wojny światowej Monnet był przedstawicielem Francji w Międzyagencyjnej Komisji Morskiej, a po wojnie zastępcą sekretarza generalnego Ligi Narodów (1919-23). Następnie, po reorganizacji rodzinnego biznesu z brandy, został w 1925 r. europejskim partnerem nowojorskiego banku inwestycyjnego.

Na początku II wojny światowej został przewodniczącym Francusko-Brytyjskiego Komitetu Koordynacji Gospodarczej. W czerwcu 1940 roku to on zaproponował Winstonowi Churchillowi utworzenie unii francusko-brytyjskiej. Po francusko-niemieckim zawieszeniu broni wyjechał do Waszyngtonu, a w 1943 r. został wysłany do Algieru, gdzie pracował z wolną administracją francuską.

Po wyzwoleniu Francji Monnet stanął na czele komitetu rządowego, który przygotował kompleksowy plan odbudowy i modernizacji francuskiej gospodarki. W dniu 11 stycznia 1947 r. rząd francuski przyjął plan Monneta, a sam Monnet został mianowany komisarzem generalnym Krajowego Zarządu Planowania. W maju 1950 r. on i Robert Schuman, ówczesny francuski minister spraw zagranicznych, zaproponowali ustanowienie wspólnego europejskiego rynku węgla i stali przez kraje pragnące przekazać swoje uprawnienia w tych branżach niezależnej władzy. Sześć państw – Francja, Niemcy Zachodnie, Włochy, Belgia, Holandia i Luksemburg – podpisało w 1951 r. traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (EWWiS). W latach 1952-1955 Monnet pełnił funkcję pierwszego przewodniczącego Wysokiej Władzy EWWiS. EWWiS zainspirowała powstanie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, czyli Wspólnego Rynku, w 1957 roku.

W 1955 r. Monnet zorganizował Komitet Działań na rzecz Stanów Zjednoczonych Europy i pełnił funkcję jego przewodniczącego w latach 1956-1975. W 1976 r. szefowie dziewięciu rządów Wspólnego Rynku nadali Monnetowi tytuł Obywatela Europy. W tym samym roku opublikował swoje Mémoires (Wspomnienia, 1978).